การซื้อกลับหุ้น (Stock Buyback) เป็นหนึ่งในกลยุทธ์ทางการเงินที่บริษัทนิยมใช้ เพื่อบริหารจัดการโครงสร้างเงินทุนโดยมีจุดประสงค์หลักในการเพิ่มมูลค่าให้แก่ผู้ถือหุ้น ควบคู่ไปกับการกระจายผลกำไรแก่ผู้ถือหุ้น แต่กลยุทธ์นี้คืออะไร มีข้อดีและข้อเสียอย่างไร เราจะมาให้คำตอบกันในบทความนี้
การซื้อกลับหุ้น คืออะไร?
การซื้อกลับหุ้น หมายถึง การที่บริษัทซื้อหุ้นของตนเองคืนจากผู้ถือหุ้นในตลาดหลักทรัพย์ ซึ่งอาจดำเนินการผ่านการประมูลซื้อหรือซื้อผ่านบริษัทหลักทรัพย์ตามปกติ หลังจากนั้นบริษัทจะมีตัวเลือกในการจัดการหุ้นเหล่านี้อยู่ 2 ทาง คือ
- ยกเลิกหุ้นที่ซื้อคืนมา
ทำให้จำนวนหุ้นที่ถืออยู่ในมือของนักลงทุนลดลง - เก็บไว้เป็นหุ้นทุนซื้อคืน (Treasury Stock) เพื่อนำออกจำหน่ายใหม่ในภายหลัง
ทำไมต้องมีการซื้อกลับหุ้น
- เมื่อหุ้นของบริษัทมีมูลค่าต่ำกว่าที่ควรจะเป็น หากผู้บริหารมองว่าราคาหุ้นในตลาดต่ำกว่ามูลค่าที่แท้จริงของบริษัท (Undervalued) การซื้อหุ้นคืนจะช่วยสร้างมูลค่าเพิ่มให้แก่ผู้ถือหุ้น
- เป็นวิธีการคืนเงินทุนให้แก่ผู้ถือหุ้นแบบไม่ต้องเสียภาษี การซื้อกลับหุ้นถือเป็นรูปแบบหนึ่งในการกระจายผลกำไรให้แก่ผู้ถือหุ้น โดยไม่ต้องเสียภาษีเหมือนการจ่ายเงินปันผล
- เพื่อเพิ่มกำไรต่อหุ้น เมื่อบริษัทซื้อหุ้นของตนเองคืนและยกเลิก (share cancellation) จำนวนหุ้นที่หมุนเวียนในตลาดจะลดลง ส่งผลให้กำไรต่อหุ้น (EPS) เพิ่มสูงขึ้น
- ลดผลกระทบจากการออกหุ้นใหม่ เช่นเดียวกับการที่บริษัทมีการออกหุ้นใหม่เพื่อระดมทุน การซื้อกลับหุ้นจะช่วยลดผลกระทบจาก Stock Dilution (การเจือจางของหุ้น)
- มีความยืดหยุ่นในการปรับลดจำนวนหุ้นในช่วงวิกฤต เมื่อบริษัทประสบปัญหาทางการเงิน บริษัทสามารถชะลอหรือหยุดการซื้อคืนหุ้นได้ง่ายกว่าการลดการจ่ายเงินปันผล
ตัวอย่างการซื้อกลับหุ้นครั้งใหญ่ที่สุดในปี 2023
การซื้อคืนหุ้นที่ใหญ่ที่สุดห้าอันดับแรกที่ประกาศในปี 2023 โดยจัดอันดับตามมูลค่าเงินดอลลาร์
ข้อเสียของการซื้อกลับหุ้น
- ลดสภาพคล่องของบริษัท จากการนำเงินสดมาใช้ในการซื้อหุ้น
- ขาดโอกาสในการนำเงินไปลงทุนในโครงการอื่นๆ ที่มีผลตอบแทนสูงกว่า
- หากบริษัทใช้เงินกู้ยืมมาซื้อหุ้นคืน จะทำให้อัตราส่วนหนี้สินต่อทุน (Debt-to-Equity Ratio) เพิ่มสูงขึ้น
บทสรุป
- การซื้อกลับหุ้นเป็นกลยุทธ์ทางการเงินที่สำคัญ ช่วยเพิ่มมูลค่าให้แก่ผู้ถือหุ้นและกระจายผลกำไร
- มีจุดประสงค์หลักในการสร้างมูลค่าเพิ่มเมื่อราคาหุ้นต่ำกว่ามูลค่าที่แท้จริง เพิ่มกำไรต่อหุ้น และลดผลกระทบจากการออกหุ้นใหม่
- มีทั้งข้อดีและข้อเสียที่ต้องพิจารณาอย่างรอบคอบ โดยประเมินผลกระทบต่อสภาพคล่อง โอกาสในการลงทุน และการเพิ่มมูลค่าในระยะยาว
- กระบวนการซื้อกลับหุ้นต้องมีการรายงานต่อสาธารณชน และดำเนินการผ่านบริษัทหลักทรัพย์ตามขั้นตอนที่กฎหมายกำหนด
แหล่งที่มา
Stock Buybacks: Why Do Companies Buy Back Shares? (investopedia.com)
What Are Stock Buybacks? (fool.com)
Stock Buybacks: How Companies Create Value For Shareholders (forbes.com)
